NFT'ler şu anda dijital sanat ve koleksiyon dünyasını kasıp kavuruyor. Tıpkı dünya çapındaki herkesin Bitcoin'in para birimine dijital yanıt olduğuna inandığı gibi, NFT'ler artık koleksiyonlara dijital yanıt olarak sunuluyor. NFT’lerin değeri milyonlarca liraya kadar yükselebiliyor ve bu varlıklar sayesinde hayatları değişen insanların sayısı bir hayli fazla. NFT'lerle ilgileniyorsanız ve NFT nedir, nasıl alınır ve satılır? gibi NFT hakkında her şeyi öğrenmek istiyorsanız doğru yerdesiniz.
NFT nedir ❓
NFT’leri diğer belirteçlerden ayıran benzersiz tanımlama kodları ve meta veriler atanır. NFT’ler para, kripto paralar veya diğer NFT’lerle takas edilebilir ve değeri piyasa veya sahibine göre değişir. Bazı insanlar NFT için milyonlar öderken, bazıları değersiz olduğunu düşünebilir.
Kripto para birimleri de belirteçlerdir ancak temel fark; aynı blokzincirinden iki kripto para biriminin birbirinin yerine geçebilmesi, kullanılabilmesidir. Aynı blokzincirinden iki NFT aynı görünebilir ancak birbirlerinin yerine kullanılamazlar.
NFT’ler aslında ana akımda popüler olmadan çok önce oluşturuldu. Satılan ilk NFT, Kevin McKoy tarafından 2014 yılında bir blockchain üzerinde tasarlanıp simgeleştirilen, ardından 2021’de Ethereum ile satılan Quantum.
NFT’ler, mülkiyetin nasıl aktarılacağını, işlemlerin onaylanma yöntemlerinin ve uygulamaların güvenli aktarımlarının nasıl gerçekleşeceğini belirleyen ERC-721 (Ethereum Request for Comment #721) standardına göre oluşturulur. Sonra çıkan ERC-1155 standardı, birden fazla değiştirilemez belirteçi tek bir contractta toplayarak işlem maliyetini düşürüyor.
NFT nasıl yapılır 🤔
1️⃣ Ne oluşturmak istediğinizi belirleyin
NFT’ler genellikle bir dijital sanat eserine bağlıdır. Bu bir resim (fotoğraf), bir ses prodüksiyon (şarkı gibi) ve hatta kısa bir video (animasyonlu GIF gibi) olabilir. Amaç tıpkı bir sanat galerisinde tablo satmak gibi satılabilecek benzersiz bir dijital medya parçası oluşturmaktır. NFT’ler başka hiçbir yerde bulunamayacak eşsiz bir şey olarak üreticisine değer sağlar. Sahibi olmadığınız fotoğraf, videoya ve sesten NFT oluşturmanın yasal sonuçları olabileceğini unutmayın.
2️⃣ Bir blok zinciri seçin
NFT’lerinizi saklayabileceğiniz birkaç blokzinciri var. Blokzinciri, NFT’nizin kalıcı olarak kaydını tutar. İşte seçebileceğiniz birkaç blockchain 👇🏻
- Ethereum: En popüler NFT blokzinciri, binlerce NFT koleksiyonuna ev sahipliği yapan Ethereum’dur. Ethereum NFT’leri, NFT’nin meta verilerini Ethereum blokzincirinde saklayan ERC-721 standardı kullanılarak oluşturulur. Bu standart, tokenları değiş tokuş etmek ve satmak için gereken meta veri, güvenlik detayları, sahip ayrıntılarını içeren arayüzü tanımlar. Çoğu NFT pazar yeri Ethereum NFT’lerinin oluşturulmasını destekler ancak NFT’ler Ethereum blokzincirine aktarılırken yüksek işlem ücretleri ile karşılaşılabilir.
- Solana: Ethereum’dan sonra Solona gelir. Ethereum’a göre daha hızlı, daha düşük maliyetli bir alternatiftir. Solana’da işlem ücreti; 0.01 dolardan daha düşük olup, NFT’ler için desteklenen uygulamaların sayısı gittikçe artmaktadır. Solona, PoS (Proof of State / Hisse Kanıtı) ve PoH (Proof of History / Tarih Kanıtı) konsensüs mekanizmalarını kullanır ve Ethereum’dan çok daha yüksek işlem hızlarına sahiptir.
- Flow: NFT’ler ve merkezi olmayan oyun uygulamaları için tasarlanmış başka bir PoS blok zinciridir ve popüler NBA Top Shot NFT koleksiyonuna ev sahipliği yapar. Diğer birçok spor franchise’ı, Flow blokzincirinde pazar yerleri kurarak burayı spor odaklı NFT oluşturma için popüler bir yer haline getirdi.
3️⃣ NFT cüzdan kurulumu
Blokzincirini seçtiğinizde NFT’nizi saklamak için bu blokzincirini destekleyen bir dijital cüzdana ihtiyacınız olacaktır. Cüzdan oluşturmak için kripto cüzdan uygulamasını indirmeniz, kullanıcı adı ve şifre oluşturmanız ve yedekleme amacıyla özel anahtarlarınızı ve kurtarma anahtarını çevrimdışı saklamalısınız. Birden çok blokzincirini destekleyen birkaç popüler cüzdan uygulaması vardır 🔽
- MetaMask: MetaMask, çok çeşitli kripto para birimlerinin yanı sıra hem Ethereum hem de Solana blokzincirini destekleyen popüler kripto cüzdandır. Telefona ve bilgisayara (tarayıcı uzantısı/eklentisi olarak) yüklenebiliyor.
- Coinbase Wallet: Coinbase, ERC-721 NFT tokenlarının yanı sıra Solana NFT koleksiyonlarını destekleyen dijital cüzdan sunuyor. MetaMask gibi telefona indirmek için mobil uygulaması mevcut, bilgisayarda da kullanılabiliyor.
- Ledger Live: NFT’nizi güvenli bir donanım cüzdanında saklamak istiyorsanız, Ledger Live hem Ethereum hem de Solana NFT’leri destekliyor.
4️⃣ Bir NFT platformu seçin
Sürekli büyüyen NFT platformları listesi, NFT oluşturmanıza izin verir ancak en iyileri NFT’leri listelemek ve satmak için tam hizmet sunan pazar yeri sunar. İşte en popüler NFT platformlarından birkaçı 👇
- OpenSea: En popüler NFT platformu OpenSea’dir. 2017’den bu yana 20 milyar doları aşan işlem hacmi ve 2 milyondan fazla NFT koleksiyonuyla OpenSea, Ethereum ve Solana tabanlı NFT’ler için en iyi platformdur.
- Solanart: Solana tabanlı NFT platformu olan Solanart, akıcı kullanıcı arayüzü ve satma işlemi için basit uygulama süreciyle en popüler Solana NFT koleksiyonlarından bazılarına ev sahipliği yapıyor.
- Kripto borsaları: Binance Exchange gibi birkaç kripto borsası NFT oluşturmayı destekler. NFT’nizi doğrudan platform üzerinde oluşturabilir, blokzincirini seçebilir ve doğrudan NFT’yi satabilirsiniz.
5️⃣ NFT’nizi oluşturun
Platformu seçtikten sonra NFT oluşturmak oldukça kolaydır. OpenSea’de NFT oluşturma adımları:
- Cüzdanınızı bağlayın
- Create seçeneğini seçin
- Medya dosyanızı yükleyin
- NFT’nizi adlandırın ve açıklama girin.
- Blokzincirinizi seçin.
- Create’e dokunun.
- Yüklemenin ardından NFT’niz oluşturulacak.
6️⃣ Satılık NFT’yi listeleyin
Çoğu NFT platformu satılık NFT’yi ücretsiz olarak listelemize izin verir. NFT’niz oluşturulduktan sonra cüzdanınıza girin, “sell” butonuna dokunun ve listelemek istediğiniz fiyatı ve ne kadar süre satışta kalacağını seçin. Satış detaylarını girdikten sonra listeleme oluşturabilirsiniz. Bu süreçte işlem ücreti çıkartan birkaç imzalama işlemi gerekiyor. Solona’da işlem ücreti 0.01 doların altında olup, Ethereum’da çok daha pahalıya mâl olabiliyor.
En iyi 6 NFT yapma sitesi 🔗
1. Enjin
Enjin'in kendi tokenı var; ENJ. NFT sattığınızda ENJ alıyorsunuz. Enjin Coin (ENJ), Enjin platformunda oluşturulan blockchain varlıklarının değerini doğrudan desteklemek için kullanılan ERC-20 standardını temel alıyor. Enjin ayrıca, diğer platformlara göre bir avantaj olan NFT satışı için herhangi bir işlem ücreti almıyor.
2. Rarible
3. Binance NFT marketplace
4. Forge
5. SuperRare
6. Proton Mint
NFT satışı nasıl yapılır 💲
1️⃣ Bir platform seçin
NFT satma yolculuğunuz bir platform seçmekle başlayacak. OpenSea gibi online NFT pazar yerleri, Shopify gibi doğrudan tüketiciye platformlar dahil olmak üzere çeşitli seçenekler mevcut. Sattığınız NFT türüne ve kriptografik varlığın alım satımıyla ilgili ücretlere bağlı olarak size uygun NFT pazar yerini seçin. NFT satış işlemlerinin gerçekleştiği popüler pazarlar ve NFT satıcılarına neler sunduklarına bir bakalım:
- OpenSea: Kripto sanatı, oyun öğeleri ve özel dijital koleksiyon ürünleri dahil olmak üzere NFT'lerin alım satımı için dünyanın en büyük dijital pazarıdır.
- Rarible: NFT sahiplerinin dijital varlıklarını satışa çıkarabilecekleri bir başka dijital pazar yeri. Platform, müzik, sanat, video ve alan adları dahil olmak üzere farklı kategorilerde çok çeşitli tokenları kabul ediyor.
- Binance NFT Pazar Yeri: Dünyanın en büyük kripto para borsalarından biri olan Binance'ın kendi NFT pazarı. Binance NFT platformu, sanat, spor, koleksiyon, eğlence ve oyun dahil olmak üzere çeşitli farklı kategorilerden değiştirilemeyen tokenlar satmanıza olanak tanıyor.
- Shopify: Popüler e-ticaret platformu Shopify, NFT satışına izin veren yerler arasında. Shopify, bir pazar yeri değil; NFT sahiplerinin dijital varlıklarını doğrudan müşteriye satmalarına izin veriyor.
2️⃣ Kripto cüzdan oluşturun
NFT'nizi satmak için bir kripto para cüzdanına sahip olmanız gerekir. NFT satışlarını destekleyen en popüler cüzdanlar MetaMask, Trust Wallet ve Coinbase Wallet'tır.
MetaMask, NFT'lerinizi satın almak, satmak veya takas etmek için Ethereum blok zincirine bağlanmanıza olanak tanır. Bir mobil cüzdan arıyorsanız, Trust Wallet harika bir seçenektir. NFT alım satımını destekler ve tokenlarınızı güvenli bir cüzdanda saklamanıza izin verir. Son olarak, Coinbase Wallet, kullanıcıların genel blockchain adreslerini kullanmak yerine kullanıcı adlarıyla NFT gönderip almalarına olanak tanıyor.
3️⃣ NFT için fiyat belirleyin
İdeal olarak, hedef fiyatınız benzer tokenlerin son 30 gün içindeki ortalama değerine yakın olmalıdır. Bazı değiştirilemez tokenlar, fiyatlarını artıracak benzersiz özelliklere sahiptir. Örneğin; popüler Bored Ape Yacht Club NFT koleksiyonunda "lazer gözler" özelliğine sahip maymunların oranı %1'den azdır. NFT'nizde çok nadir görülen bir özellik varsa ortalamanın üzerine fiyat verebilirsiniz. NFT alanında itibar kazanmış ve takipçisi olan biriyseniz, varlıklarınız için daha yüksek fiyat talep edebilirsiniz. Ancak, satış geçmişi olmayan yeni bir satıcıysanız ortalama bir fiyat verip yavaş yavaş yükselmek en iyisidir.
4️⃣ NFT’yi listeleyin
NFT'niz için bir fiyat belirledikten sonra, bir liste kaydı oluşturmanız gerekiyor. NFT platformunuza giriş yapın ve Create’e tıklayın (bir pazaryeri kullanıyorsanız). Ardından, varlığınızın arzına bağlı olarak tek veya birden çok koleksiyon arasından seçim yapın. Daha sonra NFT'niz için bir başlık ve açıklama girmeniz gerekecek. Dijital varlığınızla ilgili bir başlık yazın. Oluşturmak istediğiniz listeleme türünü seçin. OpenSea gibi pazar yerlerinde listeleme için iki seçeneğiniz vardır: Satılık ve Açık arttırma. NFT'nizi sabit bir fiyata satmak istiyorsanız On Sale seçeneğini tercih edin. Auction seçeneğinde, NFT'niz için minimum bir fiyat belirliyorsunuz. Ardından, en yüksek teklifi verenin dijital varlığınızı satın alacağı bir açık artırma gerçekleşiyor.
5️⃣ Teklifi kabul edin
NFT'nizi listeledikten sonra, potansiyel alıcılardan gelen tekliflere dikkat edin. Çoğu platform, biri listenize teklif verdiğinde sizi bilgilendirir ancak teklifleri kaçırmamak için düzenli olarak kontrol etmenizde fayda var. Sabit bir fiyat belirlediyseniz ve birisi bu tutar karşılığında NFT'nizi almaya karar verirse, bu genel satış olarak kabul edilir. Bu durumda, dijital varlığınızın satıldığına ve hesabınıza kripto paranın yatırıldığına dair bir uyarı alırsınız.
Ancak bu bir açık artırmaysa, NFT'nize verilen farklı tekliflerle ilgili bildirimler alırsınız. Ek olarak, alıcılar, değiştirilemez tokanlar satın almak için belirli bir rakam önerdikleri özel teklifler gönderebilirler. Teklifler bazen minimum belirlediğiniz fiyattan daha düşük olabiliyor; dikkat etmenizde fayda var.
NFT örnekleri 📷
Başlarda NFT pazarının çoğunu dijital sanat ve koleksiyon öğeleri oluşturuyordu ancak zamanla çeşitlendi. Örnek teşkil etmesi açısından popüler NFT pazarı OpenSea’nin NFT kategorisine bir bakalım:
- Fotoğrafçılık: Fotoğrafçılar çalışmalarını NFT olarak satabilir, tamamen veya kısmen sahiplik sunabilir. Platformda kullanıcıların birkaç satıcıyla birlikte oluşturduğu harika fotoğraflardan oluşan koleksiyonlara rastlayabilirsiniz.
- Spor: Ünlülere ve sporcu kişiliklere dayalı dijital sanat koleksiyonları
- Takas kartları: Simgeleştirilmiş dijital takas kartları - Bazıları koleksiyon ürünüdür, bazıları da oyunlarda takas edilebilir.
- Araçlar: Üyeliği temsil edebilen veya avantajların kilidini açabilen NFT’ler
- Sanal dünyalar: Avatar giyilebilir cihazlardan dijital mülkiyete kadar sanal dünya NFT’leri
- Sanat: Pikselden soyut sanata kadar her şeyi içeren genel NFT kategorisi
- Toplanabilir: Bored Ape Yacht Club, Crypto Punks ve Pudgy Panda gibi
- Alan adları: Web siteniz için alan adlarının sahipliğini temsil eden NFT’ler
- Müzik: Sanatçıların simgeleştirdikleri müzikler
NFT | Fiyat |
---|---|
The Merge | 91.8 milyon dolar |
Everydays: The First 5000 Days | 69.3 milyon dolar |
Clock | 52.8 milyon dolar |
HUMAN ONE | 28.95 milyon dolar |
CryptoPunk #5822 | 23.7 milyon dolar |
CryptoPunk #7523 | 11.75 milyon dolar |
TPunk #3442 | 10.5 milyon dolar |
CryptoPunk #4156 | 10.26 milyon dolar |
CryptoPunk #5577 | 7.7 milyon dolar |
CryptoPunk #3100 | 7.58 milyon dolar |
CryptoPunk #7804 | 7.57 milyon dolar |
1️⃣ Merge
2️⃣ Everydays: The First 5000 Days
3️⃣ Clock
4️⃣ HUMAN ONE
5️⃣ CryptoPunk #5822
NFT satın alma nasıl gerçekleşir?
Herhangi bir platformda NFT satın almak için bir kripto cüzdanınızın olması gerekir. Kripto cüzdanı, NFT satın alındıktan sonra NFT'nizin anahtarlarının saklanacağı yerdir. Bu cüzdanlar çevrimiçi veya çevrimdışı olarak saklanabilir. Daha güvenli kabul edildiğinden genellikle soğuk cüzdanlar önerilir. NFT basıldığında, satın alındığında veya NFT'nin mevcut sahibi tarafından size aktarıldığında cüzdanınızda görünür.
Elbette, NFT'niz bir sanat eseriyse, fiziksel kopyalarını yazdırabilir veya dijital görüntüyü saklayabilirsiniz. Ancak, sahip olduğunuz NFT yalnızca belirteç kimliğidir. Söz konusu mülkiyet hakları contract üzerinde belirtilmedikçe görüntünün veya orijinal görüntünün haklarına sahip olmazsınız.
NFT'lerin popülaritesinin patlamasından bu yana geçen yıl durum daha da karmaşık hale geldi. Maymun resimleri on milyonlarca dolara satıldı, NFT projelerinin hacklenmesine ilişkin onlarca haber çıktı. Peki, şu anda hemen her sektörde karşımıza çıkan NFT’ler nedir? NFT yapma ve satma/satın alma işlemleri nasıl gerçekleşiyor? En pahalı NFT fotoğraf hangisi? NFT’ler hakkında tüm merak edilenler bu yazıda.
istediğiniz zaman (çevrim dışı bile) okuyabilirsiniz:
Author: Elizabeth Olson
Last Updated: 1704589803
Views: 2094
Rating: 4.8 / 5 (76 voted)
Reviews: 96% of readers found this page helpful
Name: Elizabeth Olson
Birthday: 1923-09-23
Address: 267 Kristen Curve Apt. 819, Lewismouth, RI 81484
Phone: +3775147147874620
Job: Article Writer
Hobby: Rowing, Sailing, Badminton, Amateur Radio, Traveling, Wildlife Photography, Surfing
Introduction: My name is Elizabeth Olson, I am a esteemed, dear, tenacious, risk-taking, enterprising, artistic, Adventurous person who loves writing and wants to share my knowledge and understanding with you.